توسل به پیچیدگی (Appeal to Complexity) ، مغلطه به زبان آدمیزاد (28)
به گزارش مجله سرگرمی، تعریف: مغلطه توسل به پیچیدگی موقعی پیش می آید که گوینده ادعا کند چیزی را نفهمیده، بنابراین آن چیز اشتباه یا غیرمحتمل است یا استدلال مشکل دارد. این مغلطه یکی از دگرگونی های توسل به نادانی (Argument from Ignorance) است.
معادل انگلیسی: Appeal to Complexity
الگوی منقطی:
من استدلال X را متوجه نمی شوم.
بنابراین استدلال X درست نیست / نقص دارد / غیرمحتمل است.
مثال 1:
بیل (متخصص چشم): تکامل چشم به صورت مونوفیلتیک رخ داد. معنی اش این است که ریشه چشم های امروزی به چشم نخستین (Proto-eye) برمی شود که حدوداً 540 میلیون سال پیش تکامل پیدا کرد. به موازات چشم نخستین، چندین گونه و ریزگونه چشم تکامل پیدا کردند. دانشمندان با مطالعه گوناگونی چشم در حیوانات به این نتیجه رسیده اند، چون عامل این گوناگونی سازگار شدن چشم هر گونه جاندار با شرایط محیطی است.
توبی: امم… مونوفیلتیک؟ پروتو آی؟ داری از کلمات قلنبه سلمبه استفاده می کنی تا گولمون بزنی؟ من بعید می دونم چشم تکامل پیدا کرده باشه.
توضیح: بله، تکامل چشم برای کسانی که زیست شناس نیستند و با نظریه فرگشت و انتخاب طبیعی آشنایی کامل ندارند مبحثی پیچیده است. ولی پیچیدگی استدلال های مربوط به این حوزه دلیل موجهی برای رد کردن این استدلال ها و نامعبتر دانستن شان نیست، خصوصاً اگر نظریه جایگزین یک چیز ساده باشد (مثلاً: زئوس چشم رو از گل آفرید.)
مثال 2: اگر فردی عادی و غیرمتخصص از سیاستی پیچیده که چیزی درباره اش نمی داند (یا خیلی کم می داند) انتقاد کند، به احتمال زیاد مغلطه توسل به پیچیدگی را مرتکب شده است.
توضیح: وقتی کسی درباره چیزی اطلاعات کافی نداشته باشد، ذهنیتش در آن باره دوقطبی می شود (یا سیاه یا سفید). مثلاً در عرصه سیاست ارائه خدمات درمانی به شهروندان مساله ای بسیار پیچیده است و هر تغییر کوچک مزایا و معایب خاص خود را به همراه دارد. افراد غیرمتخصص عموماً سندی 1000 صحفه ای را نادیده می گیرند و می گویند: ببین، قضیه خیلی ساده ست. اگه فلان کارو انجام بدی، مشکل رفع می شه. نه، مساله ساده نیست و این پیشنهاد ساده اندیشانه هم مشکل را حل نمی کند.
استثنا: در شرایطی که گوینده خودش نمی داند دارد چه می گوید، مغلطه توسل به چرندگویی (Argument by Gibberish) اتفاق می افتد.
راهنمایی: وظیفه شخص استدلال کننده این است که استدلالش را تا حد امکان با فصاحت و دقت بیان کند و از زبان و عباراتی استفاده کند که مخاطبانش باهاشان آشنایی داشته باشند. در عرصه ارتباطات علمی این یک معضل بزرگ است. در این عرصه سوگیری شناختی نفرین دانش زیاد (Curse of Knowledge) بسیار رایج است؛ یعنی شخص گوینده گمان می کند مخاطبانش نیز به اندازه خودش درباره موضوع موردبحث آگاهی دارند. اگر مخاطب شما استدلال تان را متوجه نشد، تقصر را گردن او نیندازید. به جایش استدلال خود را با زبانی متفاوت (و ترجیحاً ساده تر) بیان کنید.
منابع:
مغلطه ای رایج در اینترنت. منبع آکادمیک برای آن یافت نشد.
ترجمه ای از:
Logically Fallacious
منبع: دیجیکالا مگdorezamin: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور لحظه آخری، تور ارزان، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه