آب مروارید؛ علل، علایم و راه های درمان آن - مجله سرگرمی

در بیشتر موارد آب مروارید با افزایش سن به آرامی پیشرفت می نماید. با گذر زمان ساختار عدسی چشم نیز تغییر می نماید که گرچه هنوز علت آن به طور دقیق معین نیست، اما به نظر می رسد مهم ترین عامل این است که پروتئین های عدسی تحت تاثیر رادیکال های آزاد تغییر می نمایند و تدریجا کدر می شوند. آب مروارید انواع مختلفی دارد که یکی از مهم ترین آنها آب مروارید مرتبط با سالمندی است.

درواقع، بیشتر موارد آب مروارید در سالمندان بروز می نماید و روند طبیعی سالمندی می تواند با سخت و تار شدن عدسی همراه باشد.

نوع دیگری از آب مروارید به صورت یک مشکل ثانویه بروز می نماید. بعضی بیماری ها، به خصوص دیابت کنترل نشده، مصرف بعضی داروها از جمله کورتیزون خوراکی، التهابات داخل چشم و همچنین ضربه های چشمی می توانند سبب بروز آب مروارید شوند. به علاوه، انجام عمل های جراحی داخل چشم نیز ممکن است زمینه ساز این مشکل شوند.

علاوه بر ضربه به چشم، سوختگی ناشی از مواد شیمیایی، قرار دریافت در معرض گرمای شدید و اشعه مادون قرمز نیز که به عدسی آسیب می رسانند باید به عنوان عامل خطر در نظر گرفته شوند. در موارد نادری آب مروارید در زمان تولد نوزاد تشخیص داده می گردد که یک بیماری مادرزادی است یا در نتیجه انتقال یک بیماری عفونی مانند سرخجه، توکسوپلاسموز یا سیفلیس طی دوران بارداری به جنین بروز پیدا می نماید.

علائم ابتلا به آب مروارید

یکی از بارزترین علائم ابتلا به آب مروارید، کاهش قابل توجه قدرت بینایی در انجام فعالیت های روزمره است. به طور کلی، این کاهش بینایی به آرامی و طی چند سال ایجاد می گردد، ولی گاهی نیز به سرعت پیشرفت می نماید و معین می گردد. همچنین در حالت پیشرفت آب مروارید، رنگ مردمک به جای سیاه به خاکستری یا شیری متمایل می گردد. در مراحل پیشرفته بیماری نیز ممکن است قدرت بینایی فرد تنها تا حد درک نور کاهش یابد.

دوبینی، تار دیدن تدریجی محیط، دید مه آلود و کدر، ضعف بینایی در تشخیص رنگ ها، احساس وجود پرده ای روی چشم و احساس احتیاج به تعویض عینک نیز می تواند از دیگر علائم ابتلا به آب مروارید باشد.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت اینکه آب مروارید هیچ دردی ندارد.

افرادی که در معرض خطرند

همه افراد ممکن است به آب مروارید مبتلا شوند زیرا سالمندی مهم ترین عامل زمینه ساز آن است.

با این حال احتمال ابتلا در بیمارانی که سال هاست به دیابت مبتلا هستند، افراد با سابقه خانوادگی آب مروارید، کسانی که جراحی چشم داشته اند، افرادی که با نور شدید قرمزرنگ مانند کوره های صنعتی روبرو اند و بیمارانی که برای درمان سرطان تحت درمان های رادیوتراپی قرار دارند بیشتر است.

به علاوه، مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکواستروئیدی، استعمال دخانیات، مصرف زیاد الکل و تغذیه بدون مقدار کافی میوه و سبزیجات به دلیل کمبود ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها می تواند زمینه ابتلا به آب مروارید باشد.

درمان آب مروارید

تا زمانی که آب مروارید به مرحله پیشرفته نرسیده و فعالیت های روزمره شخص را مختل ننموده است، درمانی لازم ندارد، اما زمانی که بیماری کاملا پیشرفت نموده باشد، تنها روش درمان عمل جراحی است. عمل شامل خارج کردن عدسی چشم از یک شکاف کوچک به وسیله دستگاه مخصوص به نام فیکو و نصب عدسی مصنوعی (لنز) داخل چشم است. امروزه این عمل جراحی بسیار رایج است و به طور سرپایی انجام می گردد و در بیش از 95 درصد موارد با موفقیت همراه است و بینایی بسیار بهبود می یابد. علت عدم موفقیت درمان در بعضی بیماران می تواند مسائل دیگر چشمی مانند گلوکوم یا استحاله ماکولای چشم باشد یا به ندرت عوارضی مانند خونریزی حین عمل یا پیش از عمل یا عفونت پس از عمل پیش می آید. پس از عمل بیمار مرخص می گردد و روز بعد پانسمان برداشته خواهد شد. پس از آن دستور قطره ریختن به بیمار داده می گردد و بیمار می تواند بلافاصله فعالیت های عادی روزمره اش را آغاز کند.

6 باور رایج درباره آب مروارید

1) آبریزش چشم با آب مروارید مرتبط است؟

بعضی افراد فکر می نمایند اگر آبریزش چشم دارند، حتما مبتلا به آب مروارید شده اند یا اینکه آب مروارید زمینه ساز آبریزش و اشک می گردد، در حالی که این دو مساله هیچ ارتباطی به یکدیگر ندارند و استفاده از کلمه آب در این بیماری به دلیل اشک یا آبریزش چشمی نیست. آبریزش چشم مربوط به بیماری های سطحی چشم است و عواملی مانند آلودگی هوا، پایین آمدن کیفیت اشک، حساسیت ملتحمه و قرنیه، ناخنک و... می تواند زمینه ساز آن باشد، در حالی که آب مروارید، کدر شدن عدسی چشم است.

2) اگر آب مروارید جراحی نگردد به آب سیاه تبدیل می گردد؟

به ندرت ممکن است عمل نکردن آب مروارید پس از سال های طولانی و نه در مدت کوتاه به آب سیاه (ناشی از افزایش فشار چشم) بینجامد. از طرفی، آب مروارید باید زمانی جراحی گردد که دید بیمار مختل شده باشد؛ یعنی کدورت عدسی به حدی رسیده باشد که شخص نتواند فعالیت های روزمره اش را انجام دهد. درواقع، تا زمانی که فرد می تواند به فعالیت های روزمره اش بپردازد، عمل آب مروارید را نیز می توان به تاخیر انداخت. عمل جراحی برای افراد مختلف، متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال جراحی برای مهندس جوانی با فعالیت های مختلف از جمله رانندگی، مطالعه و... با جراحی فرد سالمندی که برای تماشای تلویزیون مشکل دارد، تفاوت می نماید.

3) بیماران به دلیل بیماری های قلبی نمی توانند تحت بیهوشی برای جراحی قرار گیرند؟

چشم ارگان کوچکی است و به راحتی می توان با بی حسی موضعی، آب مروارید را عمل کرد. احتیاجی به بیهوشی نیست و عمل معمولا ظرف 15 دقیقه انجام می گردد.

4) مصرف داروهای ضدانعقاد مانند آسپیرین، وارفارین و... به دلیل ناراحتی قلبی یا عروقی و عدم امکان قطع دارو مانعی برای عمل آب مروارید است؟

عمل آب مروارید هیچ احتیاجی به قطع چنین داروهایی ندارد و در حالی که بیمار دارو مصرف می نماید، به راحتی می تواند تحت جراحی آب مروارید قرار بگیرد.

5) بیمار چند روز پس از عمل آب مروارید به استراحت احتیاج دارد؟

پس از عمل آب مروارید احتیاج به استراحت خاصی نیست و توصیه می گردد بیمار حداکثر تا 24 ساعت مراقب باشد. روز بعد از عمل که پانسمان برداشته می گردد، فرد دید خوبی دارد و می تواند به فعالیت های روزمره اش بپردازد.

6) اگر آب مروارید عمل نگردد، ممکن است منجر به نابینایی گردد؟

نابینایی کامل نه، اما اگر زمان طولانی مثلا 10 یا 20 سال بگذرد و آب مروارید عمل نگردد، می تواند دید را تا حد درک نور کاهش دهد.

توصیه های تغذیه ای برای بهبود عملکرد عدسی چشم

دکتر سیدمهدی مدرس زاده، استاد چشم پزشکی و رئیس مرکز تحقیقات چشم دانشگاه علوم پزشکی ایران: گرچه به طور قطع نمی توان راه چاره قطعی برای پیشگیری از آب مروارید بیان کرد، اما به هر حال کاهش زمینه های خطر جزو بهترین توصیه های سلامت محسوب می گردد. در این زمینه مصرف بعضی خوراکی ها با تاثیر قابل توجه بر بهبود عملکرد سلول های بینایی و عدسی چشم قطعا مفید خواهد بود.

رژیم غذایی سرشار از سبزیجات

ریزمغذی های فراوان موجود در سبزیجات خام، به خصوص ویتامین A تاثیر فوق العاده ای برای سلامت چشم ها دارند. البته سبزی ها باید پیش از مصرف به خوبی شسته و ضدعفونی شوند تا از بروز دیگر بیماری ها پیشگیری گردد. علاوه بر مصرف روزانه سالاد همراه با چاشنی های مفیدی مانند روغن زیتون و آبلیمو می توان آب سبزیجاتی مانند هویج را نیز در برنامه روزانه گنجاند.

هویج و کدو حلوایی جزو بهترین سبزیجات با این تاثیر فوق العاده هستند که می توان آب هویج و آب کدو حلوایی را برای حفظ سلامت چشم ها در برنامه غذایی روزانه گنجاند.

در این باره از خواص اسفناج نیز نباید غافل شد. این سبزی خوشمزه منبع غنی از بتاکاروتن و آنتی اکسیدان هاست که مصرف روزانه آن بر اساس تحقیقات می تواند مانع بروز آب مروارید گردد.

سیر

فواقد بی نظیر سیر بر کسی پوشیده نیست و نمی توان در چند سطر آنها را برشمرد، اما آنچه در رابطه با سلامت عدسی چشم و جلوگیری از کدرشدن آن توصیه می گردد، مصرف روزانه 2 تا 3 حبه سیر است. درواقع، این توصیه سبب شفافیت عدسی چشم می گردد، درست مانند زمانی که سطحی را با آب و صابون می شوییم.

چای سبز

چای سبز جزو بهترین نوشیدنی های سلامت است که تاثیر خوبی نیز بر مسائل بینایی خواهد داشت. برای بهره مندی از خواص این نوشیدنی توصیه می گردد روزانه 3 تا4 فنجان میل گردد. آنتی اکسیدان های موجود در چای سبز به بهبود عملکرد چشم ها یاری می نماید و می تواند به عنوان یک مکمل محسوب گردد. در رابطه با مقدار مصرف بهتر است نظر پزشک را نیز جویا شد.

خوراکی های سرشار از ویتامین C

مصرف مکمل های ویتامین C و مواد غذایی سرشار از آن مانند مرکبات، کیوی، توت فرنگی و... تاثیر پیشگیرانه ای نسبت به تشکیل آب مروارید دارد. جالب است بدانید تجمع ویتامین C در عدسی چشم بیشتر از سایر اندام ها و قسمت های بدن است. در صورتی که آب مروارید تشخیص داده گردد می تواند با مشورت پزشک مکمل های این ویتامین را نیز مصرف کند. یک مکمل طبیعی از ویتامین C و بتاکاروتن که تاثیر عالی بر بینایی دارد را نیز می توان به راحتی در منزل تهیه کرد. کافی است آب 2 برگ آندیو، 2 ساقه کرفس، مقداری جعفری و 5 عدد هویج را با هم مخلوط کنید و از فواید بی نظیر آن بهره مند شوید.

بادام

بادام را نیز باید در گروه های خوراکی های مفید برای تقویت بینایی و پیشگیری از آب مروارید دانست. چند دانه بادام را یک شب در مقداری آب خیس کنید و صبح روز بعد پس از جدا کردن پوست ها، میل کنید. البته می توان به جای آب از شیر استفاده کرد تا ارزش غذایی بالاتری داشته باشد. گفته می گردد گذاشتن عصاره بادام خیس شده در بادام روی پلک چشم ها به برطرف تحریک پذیری و قرمزی ناشی از آب مروارید نیز یاری می نماید.

البته باید توجه داشت هیچ یک از این توصیه های طبیعی به طور کامل نمی تواند آب مروارید را درمان کند و جایگزین عمل جراحی نیست. درواقع، چنین راه چارهها و روش هایی به عنوان اصول تغذیه و شیوه زندگی سالم بهتر است از دوران کودکی و جوانی رعایت گردد تا سلامت عمومی بدن حفظ شده و با آسیب های رادیکال های آزاد ناشی از آلودگی هوا و... به عنوان عامل زمینه ساز بسیاری از بیماری ها از جمله آب مروارید مقابله گردد.

آب مروارید در جهان

ترجمه از مریم سادات کاظمی: براساس آمار سازمان بهداشت جهانی، آب مروارید ناشی از سالمندی با 48 درصد آمار نابینایی در صدر مهم ترین علل نابینایی در جهان قرار گرفته است که 18 میلیون نفر را شامل می گردد. تشخیص و درمان مناسب در این باره بسیار تاثیرگذار است، به طوری که آب مروارید در کشورهای توسعه یافته تنها در 5 درصد موارد به نابینایی منجر می گردد، اما در کشورهای فقیر 50 درصد نابینایی ها را شامل خواهد شد.

طی سال های اخیر به دلیل افزایش سن امید به زندگی تعداد مبتلایان به این بیماری چشمی نیز بیشتر شده است. پس از 75 سالگی، احتمال ابتلا به آب مروارید تا 50 درصد افزایش می یابد و گرچه تا به حال هیچ اقدام پیشگیرانه موثری نسبت به آب مروارید شناخته نشده، اما عمل جراحی می تواند بسیار موثر باشد و بینایی عادی را به بیش از 95 درصد مبتلایان بازگرداند.

به رغم اینکه در حال حاضر عمل جراحی آب مروارید بسیار پیشرفت داشته، معمولا عمل سرپایی محسوب می گردد و بیشتر مبتلایان در کشورهای توسعه یافته پیش از تحلیل بینایی، تحت عمل جراحی قرار می گیرند، اما هنوز در بسیاری از کشورهای فقیر و توسعه نیافته امکان دسترسی به تجهیزات و درمان مناسب آن وجود ندارد. از طرفی، باید توجه داشت حتی در بعضی کشورها که امکانات و مراقبت های جراحی نیز وجود دارد تحلیل بینایی شایع است که مهم ترین علل آن را باید انتظار طولانی برای عمل جراحی، عدم امکان درمان به دلیل هزینه های بالا برای قشر ضعیف جامعه و عدم اطلاع رسانی و آگاهی عمومی دانست.

تحلیل بینایی و به تبع آن نابینایی به دلایل مختلف از جمله آب مروارید درمان نشده مسائل عدیده ای برای فرد و خانواده ایجاد می نماید و یک مساله سلامت عمومی و اجتماعی- اقتصادی برای جوامع، به خصوص کشورهای در حال توسعه و کم درآمد خواهد بود. گزارش های سازمان بهداشت جهانی حاکی از آن است که از هر 10 نابینا به دلایل مختلف از جمله آب مروارید، 9 نفر در چنین جوامعی زندگی می نمایند و کشورهای جنوب صحرای آفریقا، چین و هند نزدیک به 60 درصد نابینایان جهان را دارند.

اقدامات سازمان بهداشت جهانی برای کاهش آمار نابینایی در جهان

آنالیز های سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد حدود 80 درصد موارد نابینایی در جهان به وسیله شناخت علل زمینه ساز، تشخیص بیماری در مراحل اولیه و درمان مناسب اجتناب ناپذیر خواهد بود. در این باره طرحی تا سال 2020 میلادی مطرح شد که پیشرفت های قابل توجهی از طرف سازمان بهداشت جهانی و کشورهای عضو، نهادهای مرتبط با سلامت کشورهای مختلف و بخش های خصوصی سمن ها (NGO) انجام گرفته است.

هدف این طرح هماهنگی گسترده نهادهای خصوصی و بین المللی در پیشگیری از نابینایی و یاری اقتصادی در زمینه مراقبت های درمانی است که می تواند به جلوگیری از نابینایی های اجتناب پذیر بینجامد. در این طرح همچنین بر میزان موفقیت بالا در بازگرداندن بینایی و بهبود کیفیت زندگی، خدمات مطلوب و در دسترس، به خصوص در جوامع محروم و اقداماتی مبنی بر غلبه بر موانع و تقویت خدمات کاملا تاکید شده است. تاکنون نهادهای بین المللی سالانه هزینه ای بالغ بر 80 میلیون دلار را به اقدامات پیشگیرانه از نابینایی اختصاص داده اند و دستیابی به اهداف مورد انتظار تا سال 2020 میلادی، احتیاجمند افزایش حداقل 2 برابری این هزینه است.

banima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما

1com.ir: از کامپیوتر و IT کلی مقاله و ترفند جالب اینجا داریم